Sanat Dijitale Taşınıyor

Hızla dijitalleşen dünyada Gallery MAS, Türk çağdaş sanatının öne çıkan önemli isimlerini gallerymas.com’da buluşturuyor. Her kesime erişmeyi hedefleyen, sanatçılarla, galerilerle ve koleksiyonerlerle iş birliği yapan galerinin hikayesini Kurucu Ortağı Moris Sabaner’den dinliyoruz.

Bize Gallery Mas’tan bahsedebilir misiniz?

Sanat dünyası diğer bütün sektörler gibi pandemi döneminde çok hızlı bir şekilde dijitalleşti. Özellikle pandeminin ilk yılında galeriler çevrim içi sergilerle, sanatçılar canlı yayınlarla, müzayedeler de online satışlarla bu süreci aktif bir şekilde geçirmeye çalıştı. Galeriler, koleksiyonerlere yıllardır sergilerle birlikte dijital olarak da ulaşıyordu. Ancak pandemi bu durumu kalıcı hale getirince neyi farklı yapabiliriz diye düşündük. Ortaklarım Sabiha Kurtulmuş ve Albert Nahmiyas ile MAS’ı, Türk çağdaş sanatının öne çıkan en önemli sanatçılarının küçük ebatlı eserlerini sergileyip, satışa sunmak için hayata geçirdik. Yeni genç koleksiyonerlere ve Türkiye’nin her yerinden sanatseverlere ulaşmayı hedefledik. 

Diğer yandan Türkiye sanat piyasası, dünya ile kıyaslandığında oldukça küçük bir pasta. Ancak aktörleri değişti. Son dönemde, ikinci el piyasasında sayısını ve isimlerini hatırlayamadığım kadar çok müzayede aktif olmaya başladı. Birçoğunun eser kalitesi gerçek koleksiyonerleri ve sanatseverleri mutlu edecek düzeyde değil. Özellikle iyi eserlere, iyi sanatçılara erişim zorlaştı. Ama her şeyden önemlisi güven sorunu ve suni bir piyasa oluştu. Biz MAS olarak birebir sanatçılarla, galerilerle ve koleksiyonerlerle iş birliği yaparak en iyi eserlere, en iyi sanatçılarla ulaşma hedefi koyduk. Sanat sektörüne “güven verme” adına yola çıkılmış bir girişim.

Çalışmalarınızı nasıl organize ediyorsunuz?

MAS’ı sanatçı keşfi yapılan bir site olarak kurgulamadık. Türk çağdaş sanatında öne çıkmış, belirli bir kariyeri olan sanatçıların küçük ebatlı orijinal eserlerine yer veriyoruz. Sanatçılarla bu doğrultuda iletişime geçiyoruz. Sadece sanatçılarla değil galerileriyle da yakın bir ilişki içerisindeyiz. MAS’ta her bir sanatçı güncel ve tek adet eseriyle online sergi mantığında yer alıyor.

Hızla dijitalleştiğimiz bu dönemde birebir etkileşimli olarak yapılan sanat etkinlikleri yerini dijital ortamda yapılan etkinliklere bıraktı. Sizce dijital etkinliklerin olumlu ve olumsuz tarafları neler?

Sanat/mekan ilişkisi her zaman güncelliğini koruyor. Yerleştirmelerde ve mekana özgü yapılan işlerde bu ilişki sanatçılar için her zaman zorlayıcı, aynı zamanda da heyecan verici bir hal alabiliyor. Keza sanata yer veren tüm mekanlar mimariyle de iyi bir uyum yakalamışsa mutlaka öne çıkar ve izleyicisiyle iletişime geçer. Çağdaş sanatın yükselişe geçtiği 2010 yıllarında ağırlıklı olarak daha büyük ebatlı işler satıldı. Zaman içinde büyük eser konusunda belli bir doyuma ulaşıldı. Böyle olunca küçük eserler daha görünür ve ilgi çeker hale geldi. Özellikle dijitalde yapılan etkinlikler eserlerin bilinirliğinin artması, daha geniş kitlelere ulaşması adına oldukça etkili. Aynı zamanda birden çok alternatifi de dijital ortamda inceleme ve karşılaştırma imkanı sunması, sanatın dijitalde olmasının sağladığı pozitif yanı.

Sanatın dijital ortamda yaygınlaşması, sanatseverler için avantajların dışında birtakım suiistimalleri de beraberinde getirdi. Özellikle ikinci el satışlarda, ürünün orijinalliği ve değeri ile ilgili birçok olumsuz olay yaşandığına şahit olduk. Bizim Gallery MAS’ı hayata geçirme sebeplerimizden biri de sanatseverler için ikinci el satışlarında da güvenilir bir adres oluşturmaktı. Bu nedenle galeri içerisine “Private” bölüm oluşturduk. Bu bölümde ikinci el satışları gerçekleştireceğimiz içerik üzerinde çalışıyoruz. Fiyat ve eser bilgisini deşifre etmek istemeyen alıcı ve satıcılar için bir alternatif olmayı planlıyoruz. Müzayede ve sergileme mantığının dışında sadece gerçek kullanıcıya yönelik açık ve teklif usulü bir ikinci el piyasası çalışmamız olacak.

Dijitale taşınan sergilerin ziyaretçilerine sunduğu benzersiz deneyim nedir?

Sanatın dijitalleşmesi bilgilendirme açısından bence önemli. Belli bir fiyatta bir esere ya da çok iyi bildiğiniz bir sanatçının istediğiniz bir eserine dijitalden sahip olabiliyorsunuz. Ancak iş belli bir fiyat ve ebada geldiğinde sanatın ana ve değişmez kuralı olan sanat eseriyle birebir karşılaşma ve iletişime geçme ihtiyacı  öne çıkıyor. Dolayısıyla güvenli portallardan sanatı takip etmek önemli.

Değişen dünyadaki hedefleriniz nedir?

Öncelikle dijitalde olmanın avantajını kullanarak erişim sınırlarını aşacağız. Bu bağlamda Yeterli sayıda sanatçı ve görsele ulaştığımızda yurtdışında görünürlük üzerinde çalışmalar yapmak öncelikli hedefimiz arasında.

Bedri Baykam, Mehmet Güleryüz gibi pek çok başarılı sanatçının eserleri artık dijital platformlarda. Sanatçıların dijitale yaklaşımı nasıl oldu?

Toplumun ve özellikle genç neslin eğilimlerini çağdaş sanatçılarda da görüyoruz. Eserlerini sergilediğimiz bütün sanatçılar Gallery MAS’ın dijital platformunda bulunmaktan büyük bir heyecan duyuyorlar. Hatta, Instagram ve sürekli yenilenen internet sayfalarımızda eserlerini gördüklerinde, bizimle temasa geçip önerilerini paylaşan pek çok sanatçımız var.

Burak Kutlay

Türk Çağdaş Sanatının etkin isimlerini sanatsal bir platformda sanatseverlerle buluşturuyorsunuz. Bu durum sanatçıların eserlerini daha görünür kılıyor mu?

Dijital platformlar artık hayatın bir parçası. Özellikle yeni nesil temel ihtiyaçlardan sanat eserlerine kadar hemen her şeyi dijital platformlarda araştırıp, inceleyip satın almayı çok daha kolay, pratik ve hızlı buluyor. Bizler de bu platformda sanatseverlere eserler hakkında gerekli tüm bilgileri, en iyi görselleri ve sanatçıyı tanıtarak bu hizmeti veriyoruz.

Antonio Cosentino
Kezban Arca Batıbeki

Röportaj: Ekin Çakmak