Refik Anadol, Sotheby’s Suudi Arabistan Açılışında En Çok Satan Sanatçılar Arasında Yer Aldı

Sanat dünyasının dijital devrimi hız kesmeden devam ederken, Refik Anadol, Sotheby’s’in Suudi Arabistan’daki ilk müzayedesinde en çok dikkat çeken sanatçılar arasında yer aldı. Diriyah’ta gerçekleştirilen “Origins” müzayedesi, tüm lotlar için kripto para ödemelerini kabul eden ilk etkinlik olarak da tarihe geçti.

Sanat, blockchain ve koleksiyon dünyasını bir araya getiren bu müzayede, toplamda 17.3 milyon Dolar’lık satış rakamına ulaşarak büyük bir ilgi gördü. Ancak geceye damgasını vuran eserlerden biri, Refik Anadol’un Machine Hallucinations: Space / Chapter II: Mars adlı dijital çalışması oldu. 900.000 Dolar’lık satış fiyatıyla, sanatçının bugüne kadar en yüksek fiyata satılan üçüncü eseri oldu. Eseri satın alan Bity Foundation, blockchain teknolojisini sanatla buluşturmayı amaçlayan yeni bir girişim olarak öne çıkıyor.

Dijital Sanatın Yükselişi: Refik Anadol ve AI Tabanlı Sanat

Refik Anadol’un imzası haline gelen Machine Hallucinations serisi, NASA iş birliğiyle oluşturulmuş milyonlarca Mars fotoğrafı üzerinden geliştirilen bir algoritmayı temel alıyor. Sotheby’s Güzel Sanatlar Departmanı Başkanı Ashkan Baghestani, eserin sanat, teknoloji ve uzay keşfi arasındaki bağı yansıttığını belirterek, “Bu çalışma, izleyicileri yapay zeka, insan ve evren arasındaki ilişki üzerine düşünmeye davet ediyor” dedi.

Anadol’un müzayede rekoru, 2021 yılında Sotheby’s Hong Kong’da satılan Machine Hallucinations – Space: Metaverse adlı NFT eseriyle kırılmıştı. O zaman 2.3 milyon Dolar’a alıcı bulan eser, sanatçının dijital sanat alanındaki etkisini ve koleksiyon dünyasındaki değerini kanıtlamıştı.

Sotheby’s Suudi Arabistan Açılışı: Rekorlar ve Sürprizler

Sotheby’s’in Suudi Arabistan’daki ilk müzayedesi, yalnızca modern ve çağdaş sanat eserlerini değil, lüks çantalar, mücevherler ve spor hatıralarını da içeren geniş bir koleksiyon sundu. Toplamda 117 lotun satışa sunulduğu müzayede, 14.4 milyon Dolar’lık çekiç fiyatına ulaştı ve alıcı komisyonlarıyla birlikte toplam rakam 17.3 milyon Dolar’a yükseldi.

Öne çıkan satışlar arasında:

• René Magritte’in “L’État de Veille” adlı eseri ve Banksy’nin “Subject to Availability” tablosu 1.2 milyon Dolar’a satıldı.
• Fernando Botero’nun Society Woman adlı eseri 1 milyon Dolar’a yeni sahibini buldu.
• James Turrell’in ışık enstalasyonu “The Light Underneath” 660.000 Dolar’a alıcı buldu.
• Pablo Picasso’nun Fleurs ve Salvo’nun Il Mattino eserleri, sırasıyla 204.000 Dolar’a satıldı.

Bu müzayede, Orta Doğu sanatı için de büyük bir zafer oldu. 28 Orta Doğulu sanatçının eserleri arasından 25’i satıldı ve toplamda yüzde 89’luk bir satış oranına ulaşıldı. Modern Arap sanatının öncülerinden Abdulhalim Radwi ve Louay Kayyali, yeni rekorlara imza attı. Özellikle Kayyali’nin “Then What??” adlı eseri, yoğun bir teklif savaşı sonrası 900.000 Dolar’a satılarak sanatçının yeni bir rekor kırmasını sağladı.

Lüks Kategorisinde Beklenmedik Sonuçlar

Sanat kategorisi büyük ilgi görse de, mücevher, saat ve çanta satışlarında beklenen performans yakalanamadı. Artnet verilerine göre:

• Mücevherlerde satış oranı yüzde 39’da kaldı
• Saatlerde bu oran yüzde 60 oldu
• Çantalar ise sadece yüzde 53’lük bir satış başarısı yakaladı

Bu sonuçlar, Orta Doğu’daki lüks tüketiminin genellikle özel butik satışları ve doğrudan koleksiyon alımları üzerinden yapıldığı gerçeğini bir kez daha ortaya koydu. Ancak Sotheby’s yetkilileri, gelecek müzayedelerde daha odaklı ve hedef kitleye uygun seçimler yapacaklarını belirtiyor.

Sanat Pazarı ve Suudi Arabistan’ın Yükselen Rolü

Sotheby’s’in bu büyük çıkışı, Orta Doğu’nun sanat ve koleksiyon pazarındaki giderek büyüyen rolünü gözler önüne serdi. Müzayedeye 45’ten fazla ülkeden koleksiyoncular katıldı ve lotların üçte biri Suudi Arabistan’daki alıcılara satıldı.

Daha da dikkat çekici olan, katılımcıların yüzde 30’unun 40 yaş altındaki genç koleksiyonerlerden oluşması. Bu da, bölgedeki sanat pazarının dinamik bir değişim sürecinde olduğunu gösteriyor.

Sotheby’s Güzel Sanatlar Departmanı Başkanı Ashkan Baghestani, bu durumu şu sözlerle özetledi:

“Bu müzayede, Suudi Arabistan’daki sanat koleksiyonculuğunun derinliğini ve potansiyelini ortaya koyan önemli bir adım oldu.”

Sotheby’s Suudi Arabistan’da Kök Salıyor

Sotheby’s, 2023 sonunda Suudi Arabistan’da resmi olarak şirketleştiğini duyurdu ve Riyad’ın ikonik Al Faisaliah Tower binasında bir ofis açmayı planlıyor. Norman Foster’ın tasarladığı bu prestijli bina, şirketin Orta Doğu’daki varlığını daha da güçlendirecek.

Sotheby’s’in Suudi Arabistan’daki ilk büyük açılışı, hem sanat dünyasında büyük yankı uyandırdı hem de bölgedeki sanat pazarının ne kadar gelişmeye açık olduğunu gösterdi. Refik Anadol gibi dijital sanatın öncülerinin bu müzayedede büyük ilgi görmesi ise, sanat dünyasının giderek daha fazla teknolojiyle iç içe geçtiğinin bir kanıtı oldu.

Sanat, blockchain ve lüks koleksiyon dünyası hiç olmadığı kadar hızlı değişirken, bu tür müzayedeler geleceğin sanat ekosistemine yön vermeye devam edecek.