Otonom Sürüş İçin Beş Aşama Testi
ABD’deki Uluslararası Otomotiv Mühendisleri Odası (SAE), kendi kendini sürebilen araçların üzerindeki gizemli havayı dağıtmak için bir takım ‘aşama bazlı’ öngörüler yayınladı. SAE’ye göre, otonom sürüşün tüm dünyada sorunsuz bir şekilde işleyebilmesi için araçların bu beş aşamayı eksiksiz şekilde tamamlamış olması gerekiyor. Otomotiv dünyası şu anda üçüncü aşamada, ama bu başarıya rağmen henüz otonom araçlar büyük oranda yasa dışı.
Başlangıç noktası: Otonom sürüş de ne?
1964 model Volkswagen Beetle’ı düşünün. Araç hareket ediyorsa, bunun sebebi sürücüsünün onu kullanıyor olmasıdır (ya da el frenini açık unutmuş da olabilirsiniz!). Otomatik uyarı sistemine sahip bazı çağdaş otomobiller de bu kategoriye girebilir.
1. Aşama: Sürücü Desteği
Hız sabitleyici özelliğe sahip her araç bu kategoriye girebilir. Direksiyonun arkasındaki insan sürüşü gerçekleştirir ama sürücü desteği sağlayan sistemler ile fren yapma, debriyaj kontrolü ve düz sürüş işlemleri sırasında araçtan da yardım alınabilir. Ama yine de aracı götüren kişi, yani pilot, sürücüdür.
2. Aşama: Yarı Otonom
Çevre ve farklı koşullara göre özgün sürücü desteği sağlayan otomobiller, ikinci aşamaya denk düşüyor. Trafik Sıkışıklığı Asistanı ve Şerit Koruma özelliklerine sahip BMW 5 Serisi ile Güçlendirilmiş Otopilot özellikli Tesla modellerini örnek gösterebiliriz.
3. Aşama: Koşullu Otonom
Otonom özellikler üçüncü aşamada biraz daha kendilerini göstermeye başlıyor. Pilot olarak çalışabilen sürücü destek sistemleri ön plana çıkıyor ama yine de herhangi bir sorunda veya canı isteyince insan sürücü de direksiyonu eline alabiliyor. Geçtiğimiz yılın en iyi otomobillerinden biri olan Audi A8 bu özelliğe sahip, ama üçüncü aşamanın trafiğe açık alanlarda ve şehir içi trafiğinde kullanılması henüz pek çok ülkede yasal değil.
4. Aşama: Yüksek Otonom
Bu aşamada otomobil, sürüş eyleminin neredeyse tamamını yapabilecek kapasiteye sahip. İnsan sürücü elbette isterse müdahale edebiliyor ama çoğu zaman ayak bağı olmanın ötesine geçemiyor. Hangi üreticinin dördüncü seviyede kusursuz çalışan bir model üreteceğini henüz kestirmek mümkün değil.
5. Aşama: Tam Otonom
Düşünün, fütüristik Jetgiller ailesi bile kendi uzay araçlarını kendileri kullanıyordu. Tam otonom araçlar, sürüş deneyiminin her detayını kendi başına halledebilecek ve bunu her tür çevrede ve koşulda yapabilecekler. Araçtaki insanlar ise kendilerini eğlendirecek başka şeyler bulmak zorunda kalacak. Bu tür vizyoner araçlara Mercedes-Benz F 015 Luxury in Motion ve Rolls-Royce 103EX konseptlerini örnek gösterebiliriz.
