Dior’dan Gotik İşçilik
“Kadın vücudunun bir tuvale ihtiyacı yoktur; kendi bedeni yeterlidir” diyor Dior’un Sonbahar/Kış 2019-20 haute couture koleksiyonunun ilham kaynağı yazar ve mimar Bernard Rudofsky. Moda dünyasında çığır açan marka, bu ilhamla giyinmeyi felsefi bir soru hâline getiriyor.
Dior sonbahar / kış 2019 – 2020 haute couture tasarımlarıyla kadın bedeninden yola çıkarak, moda ve güzellik algımızı, feminizmi, couture ve mimari arasındaki bağlantıları ve bunlara bağlı olarak daha birçok şeyi sorgulatan bir koleksiyon sundu.
Dior’un Sonbahar/Kış 2019-20 haute couture koleksiyonu, defiledeki davetlileri hayran bırakırken düşündürdü: Modadaki yanlış güzellik algısı nelere mâl oluyor? Kadın bedeni gereken övgüyü modern giysilerden alabiliyor mu?
Bernard Rudofsky, Kasım 1944-Mart 1945 arasında MoMA’da Are Clothes Modern? isimli bir serginin küratörlüğünü yapmış, iki yıl sonra, 1947’de ise sergiye de yansıttığı fikirlerini aynı adı taşıyan bir makalede kâğıda dökmüştü. Bu soru ve metin, yeni koleksiyonunu hazırlarken Dior’un Kreatif Direktörü Maria Grazia Chiuri’yi bir hayli düşündürdü. Böylece koleksiyon iki disiplinin kesişim noktası oldu: Couture giyim ve mimari. Chiuri’nin hedefi, kadın bedenini tıpkı bir mimari yapı gibi proporsiyonları göz önünde bulundurarak giydirmekti ve görünen o ki bunda oldukça başarılı oldu. Koleksiyon için bir başka ilham kaynağı da güçlü siyah–beyaz çalışmalarıyla fotoğraf başta olmak üzere farklı dallarda eserle üreten sanatçı Penny Slinger oldu. Slinger aynı zamanda şovun senografisinin de yaratıcısıydı. Chiuri için tek renk çalışmak biçilmez kaftandı; hele ki, “Siyah üzerine bir kitap yazabilirim” diyen Christian Dior’un izinden giden tasarımcı tercihini siyahtan yana yaptı. Ara sıra karşımıza çıkan renk patlamalarıysa, siyahın gücüne güç kattı.
Tüller, danteller, kuş tüyleri, deriler, altın ışıltılar… Hepsi Dior’un gizemli, karanlık ve güçlü kadınlarla dönen dünyasında.
Rudofsky bahsi geçen makaledes şöyle diyordu; “Yeni bir binaya ihtiyacımız yok, yeni bir yaşam şekline ihtiyacımız var.” Moda evinin tasarımları tam da bunu yaptı. Elbiselere ilk baktığınızda –tıpkı içindeki mimari yapıyı açığa çıkaran birer bina gibi– giyen kadının bedenine uyum sağlamak üzere yaratıldıklarını görebiliyorsunuz. Chiuri, her kadının giyebileceği, her vücutta farklı bir yapıya bürünen, mimari ilhamlı elbiseler yaratmış.
Rudofsky’yi feminist sanatçı Slinger’la tasarımlarında buluşturan Chiuri, “güzelliğin, rahatsız olmayı göze alanlar için erişilebilir olduğu” moda algısını yıkıyor. Rudofsky’nin eleştirdiği, ayağı deforme eden ayakkabılara meydan okurcasına, Dior’un çorap ayakkabılarını tasarlıyor. Mimariyle paralel düşünen Chiuri için, giysiler tıpkı evlerimiz gibi. İçlerinde yaşıyoruz. Tam da bu nedenle, peplum elbiseler koleksiyonun temel taşlarını oluşturuyor. Peplum tasarımları, sardığı vücuda göre siluet değiştiren Antik Yunan elbiselerinden ilham alıyor.
Tüm bunlar Chiuri’nin Dior’un simgesel öğelerini dışladığı anlamına gelmesin. Tüller, danteller, tüy detaylar, altın ışıltılar hâlâ tasarımları süslüyor. Koleksiyonun görünümü, şovla birleşince tam da gotik mimarinin kadın modasına dokunmuş hâline bürünüyor. Tek tek, el işçiliğiyle bitirilen detaylar, kadın bedenine övgü niteliğinde. Makyajda göze vurgu yapan, koyu renk farlar, sade bir yüz ve saçta sımsıkı arkada topuz yapılmış görünümler hâkim. Modellerin yüzleriniyse, siyah tüller gizemli bir şekilde örttü. Aksesuarlar, siyah elbiselerin içinde ışıldayan altın ve inci vurgularına dönüştü.
Penny Slinger, Dior’un şovu için hazırladığı monokrom senografiyle ateş, su ve hava sembolizmini aktarmayı hedeflemişti. Yaratmak istediği, tam olarak, omuzlarında ciddi yükler taşıyan karyalitler üzerinden Chiuri’nin elbiselerde sentezlediği kadın bedeni ve mimari fikrini seyirciye geçirmekti. Siyah-gri dokuda, göz alıcı siyah elbiseler, yer yer küçücük renk saçılmalarıyla ışıldadı. Büyüleyici şov, Dior’un Paris’teki Montaigne Caddesi, 30 numaradaki ikonik binasında gerçekleşti. Yakında bakıma girecek binanın duvarları, defile için Slinger fotoğrafları ve çizimleriyle, ustalıkla dekore edildi.
