ANAMED Tarihi Sergiyi Uzattı
Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi (ANAMED) tarafından Mayıs 2018’de açılan, II. Abdülhamid’in verdiği talimatla 1886’da Söğüt ve civarına gerçekleştirilen keşif gezisi sonucunda hazırlanmış ve Almanya şansölyesi Otto von Bismarck’a hediye edilen üç cilt fotoğraf albümünden yola çıkılarak hazırlanan sergi 6 Ocak 2019’a kadar uzatıldı.
Ömer M. Koç Koleksiyonu’nda yer alan eserleri merkezine alan Tarihin Merkezine Seyahat: Fotoğraf ve Osmanlı Köklerinin Yeniden Keşfi (1886) adlı sergi, Hoca Ali Rıza, Sururili Ahmed Emin, Ahmed Şekûr ve Mehmed Emin gibi dönemin önde gelen fotoğrafçı ve ressamlarından oluşan keşif heyetinin, erken Osmanlı yerleşim birimlerini belgelemek amacıyla yürüttüğü çalışmaları gözler önüne seriyor.
Sergi, 1886 keşif gezisini 19. yüzyıla ait yeni bir görsel teknoloji olan fotoğrafın tarihsel anlatı, hanedan efsaneleri ve aşiret hatıraları gibi daha eski bilgi türleriyle harmanlanışına ilişkin bir örnek olarak değerlendiriyor.
Küratörlüğünü Bahattin Öztuncay, Ahmet Ersoy ve Deniz Türker’in üstlendiği, tasarımını Yeşim Demir Pröhl’ün yaptığı sergide paspartulanan ve altlarına özenli el yazısı ile Osmanlı Türkçesi ve Fransızca açıklamaların eklendiği fotoğraflar, yerleşim yerleri, mimari yapılar ve peyzaj hakkında detaylı bilgiler içeriyor. Keşif gezisi rotası üzerindeki dramatik manzara, kasaba ve anıtların yanı sıra bölge sakinleri, özellikle çevrede yaşayan Türkmen Yörük aşiretlerinin görüntülendiği orijinal fotoğraflar, kendilerine farklı koleksiyonlardan eşlik eden tamamlayıcı belge, görsel ve yayınlarla birlikte ilk kez bir arada ANAMED Galerisi’nde sergileniyor. Aynı zamanda Fransız Gaumont Pathé arşivinden Bursa’nın bilinen ilk video görüntüleri Arçelik’in teknoloji sponsorluğu ile ziyaretçilere sunuluyor.
Arşiv belgelerinin izinde ziyaretçilere keşif gezisi rotasında eşlik eden sergi, Osmanlı İmparatorluğu’nun köklendiği toprakların, bu efsanevi coğrafyanın uzak geçmişine dair var olan hafıza katmanlarının fotoğraf yoluyla nasıl geri kazanıldığını ve yeniden yaratıldığını ortaya koymayı hedefliyor.
Öte yandan sergiyle aynı İngilizce ismi taşıyan ve Bahattin Öztuncay ile Özge Ertem’in editörlüğünde derlenen akademik yayın Ottoman Arcadia: The Hamidian Expedition to the Land of Tribal Roots (1886) sergi ile eş zamanlı olarak ANAMED tarafından satışa sunuldu. Serginin küratörlerinden Ahmet Ersoy ve Deniz Türker’in yanı sıra Selim Deringil, Reşat Kasaba, Beatrice St. Laurent, Thomas G. Otte, Berin Gölönü ve Sinan Kuneralp’in yazılarının yer aldığı kitap, 2018 yılı sonunda Türkçe olarak da yayımlanacak.
